Ons wereldbeeld is veranderd. In de afgelopen decennia is de stad het centrum van ons denken geworden. Binnen dit uitgangspunt vindt echter een nieuwe verschuiving plaats: van individualiteit naar verbondenheid. Zo blijkt onder andere uit de vier minidocu’s die gemaakt zijn voor de Culturele Zondag DE STAD DE TOEKOMST.
“De stad moet ruimte geven voor dromen van mensen.” vertelt André Malotaux van Vers Vermaak. Nu zetten veel steden nog steeds in op het trekken van de zogenaamde creatieve klasse met creatieve kwartieren, festivals en uitgaanscentra. Volgens André moet je, om creatieven te behouden, vooral zorgen voor een infrastructuur die hun ambities ondersteunt.
Creatieve geesten willen meer dan cultuur in hapklare brokken: ze willen verbonden zijn met hun omgeving. Zo zegt ook Astrid Petersen (Vechtclub XL): “Mensen willen zelf waarde toevoegen aan de stad.” Een grote groep pioniers is zich hier hard voor aan het maken. De crisis geeft voorstanders een duwtje in de rug. Alleen red je het niet meer. “Er is een verschuiving van machten gaande tussen overheid, markt en burger. Die verschuiving maakt dat men zich opnieuw tot elkaar moet verhouden.” Aldus Astrid.
Mensen willen niet langer bediend worden, maar zelf invloed uit kunnen oefenen op de vormgeving van de stad. Dat is de kern van 1,5 jaar onderzoek naar de stad van de toekomst. “Geef mij een klein stukje van jouw macht en met dat kleine stukje kan ik heel veel terug geven, dat moet het uitgangspunt zijn.” vertel ik in de minidocu die over mij is gemaakt.
De laatste decennia is veelal het creatieve individu centraal gesteld in het vormgeven van de stad. Nu lijkt dit individu juist op zoek te zijn naar verbinding. Deze omwenteling kwam met de crisis. Niet zozeer bij de steden: die lijken nog steeds te geloven in het faciliteren van private wensen. Maar, veel belangrijker, bij de creatieve individuen zelf.
Ontmoeting is noodzakelijk voor de inspiratie die nodig is om tot innovatie te komen. Dit vraagt om een breder scala aan ontmoetingen in de stad dan die tussen gelijkgestemden. Anders droogt de put snel op. Het gaat om het opdoen van nieuwe ideeën en het maken van nieuwe connecties.
“In de stad van de toekomst worden ruimtes die als woonkamers van de stad fungeren belangrijk.” zo onderstreept Tijmen Schep van Medialab SETUP in zijn minidocu. Kijk naar al die buurtprojecten en broedplaatsen en je moet concluderen dat veel creatieve aanjagers juist dit beogen.
Conclusie: Creatieven zijn meer en meer de stuwende kracht achter stedelijke innovaties. Zij nemen connectiviteit tussen plekken, mensen en ideeën als uitgangspunt. Niet voor niets. Het is een ontbrekende schakel in ons verworven recht tot individualisme. Op een eiland kunnen en willen de meesten niet leven. Wat nodig is, zijn steden die mensen in staat stellen zich met hun omgeving te verbinden.
Ondertussen is onder andere André Malotaux druk bezig om te zorgen dat die noodzakelijke infrastructuur er komt. “We staan nu op het Vrijheidsplein: of er komt een tank over ons heen en het is over, of het wordt supervet.”
Zie hier de tips van State of Flux om ruimte te geven aan ideeën in de stad.
