Op 25 mei heeft State of Flux het ‘Domplein van de toekomst’ neergezet voor de Culturele Zondag DE STAD DE TOEKOMST in Utrecht. Het werd een verblijfsplek vol nieuwe vormen van spiritualiteit. Een plek waar bewoners en bezoekers van Utrecht elkaar kunnen ontmoeten én tot rust kunnen komen. Hieronder kort hoe we dat hebben gedaan en wat we hebben geleerd.
OPDRACHT
Wat wordt het Domplein van de toekomst? De opdrachtgevers waren Initiatief Domplein en Portico, een Europese samenwerkingsverband voor erfgoed. Met de opening van DOM under in het vooruitzicht vroegen zij zich af: Hoe kunnen historische en archeologierijke plekken zoals het Domplein de schakel vormen tussen verleden en toekomst?
WERKWIJZE
Een groep van twintig jonge stedelingen (18-23) ging in co-creatiesessies* met het vraagstuk aan de slag. Het resultaat was een programma voor het ‘Domplein van de toekomst’ dat werd gepresenteerd op de Culturele Zondag DE STAD DE TOEKOMST. In juni 2013 vond een verkennende sessie plaats over vraagstukken uit de stad gevolgd door drie werksessies in december 2013. De vijf basis ingrediënten van de co-creatiesessies: een helder vraagstuk (doel), co-creatie (vorm), input van vijf experts (inhoud) waaronder Yuri van Geest (Singularity University) en Mariska van den Bergh (Bottom-Up City), drie bijzondere sessielocaties (inspiratie) en een groep enthousiastelingen die vanuit hun intrinsieke motivatie aan de slag wilden met het onderwerp.
De jonge stedelingen hebben in januari 2014 hun slotdocument aangeleverd. Het definitieve programma werd samengesteld door State of Flux in opdracht van de Culturele Zondag DE STAD DE TOEKOMST. Dit programma was klaar in april 2014. Tussentijds vond regelmatig overleg plaats met de jonge stedelingen om de programmering verder scherp te stellen. Velen waren ook productioneel betrokken bij de uitvoer van DE STAD DE TOEKOMST.
*Voor meer informatie over co-creatie verwijzen we u naar het Co Creatie Canvas die State of Flux samen met SETUP heeft ontwikkeld. Deze is uiterlijk 1 december online.
CONCEPT
De jonge curatoren wilden erfgoed beschouwen vanuit een inhoudelijke invalshoek. De focus ligt niet op het ter plekke beleven van het erfgoed, maar op het beleven en opnieuw interpreteren van het verhaal erachter. De manier waarop is afhankelijk van het thema dat bij dat specifieke erfgoed hoort. In dit geval kozen de jonge curatoren voor het thema spiritualiteit, in de breedste zin des woord.
Het Domplein wordt het centrum van Utrecht: hier komen het hart en het hoofd samen. Je bezoekt straks niet alleen het Domplein om 2000 jaar geschiedenis te beleven, maar om tot rust te komen van de stadse beslommeringen. Zo haken erfgoed (verleden) en heden naadloos in elkaar. Het Domplein wordt zijn erfgoed: een plek voor spiritualiteit en bezinning. Kortom een plek om op te laden.
UITVOER
De uitvoer vond plaats met professionele partners uit Utrecht en daarbuiten. Op het plein zelf was onder andere een stilteruimte. In deze ruimte van Koepelkas.nl konden mensen tot rust te komen in een groene, knusse, transparante omgeving voor twee personen. In samenwerking met Rikko Voorberg en de Domkerk vond het programma Domplein Biechtplein plaats. Bezoekers lieten hun biechten achter in twee biechthokken op het plein. In de Domkerk werd hierop gereflecteerd door vier vertegenwoordigers van vier verschillende religies. In samenwerking met Yogamoves waren gedurende de zondag zes soorten yoga te volgen en in het programma ‘Van Riek tot Vork’, van Youthfoodmovement, ervaarden de bezoekers slowfood. Bovenop DOM under lieten de kunstenaars van Protospace met ‘Mijn (toekomstige) Domplein’ mogelijke opgravingen van de toekomst in 3D zien. Zij nodigden bezoekers uit mee te denken over het toekomstige Domplein. Gaudemaus presenteerde in het UCK oude muziek in een nieuwe jas. Op zaterdagavond organiseerde Le Guess Who? in het kader van het thema ‘Nieuwe Spiritualiteit’ de meditatieve lachworkshop van de 70-jarige soundhealer Laraaji (New York).
EVALUATIE
Het ‘Domplein van de toekomst’ werd een mooi en kwalitatief programma dat meer dan 1.000 bezoekers trok. Het liet zien hoe het Domplein in de toekomst, vanuit zijn erfgoed, tot een belangrijk ontmoetingscentrum van de stad kan fungeren. Vooral de kruisbestuiving tussen bezoekers die ’s ochtend naar de kerkdienst in de Domkerk kwamen en het eventprogramma op het Domplein was mooi om te zien: oude en nieuwe vormen van spiritualiteit kwamen samen. Het programma ‘Mijn toekomstige plein’ was belangrijk voor de opdrachtgevers en trok veel mensen. Je kunt je wel afvragen of deze voldoende aansloot op de totale uitstraling die je wilt laten zien. Voor een volgend programma is het verder van belang meer horeca en muziek te programmeren voor een nog grotere verblijfskwaliteit.
De les voor het programmeren van pleinen als het Domplein: ga uit van de (inhoudelijk) kracht van het plein, houd je focus scherp op wat je wilt uitdragen, zet innovatieve programmering neer en zorg voor voldoende redenen om zo lang mogelijk op het plein te verblijven.
STAND VAN ZAKEN
Initiatief Domplein wil het thema ‘Nieuwe Spiritualiteit’ verder uitbouwen en als leidraad gebruiken voor toekomstige programmering.
[foto’s: Hanne Nijhuis Culturele Zondagen]
